Wenecja – Gastronomia.
Jak można się spodziewać, w restauracjach weneckich dominują ryby i kuchnia morska. Typowymi antipasti (przystawkami) są krewetki, mątwy i ośmiornice, a także kraby z Murano i sarde in saor (marynowane sardynki). Innymi częstymi daniami są gotowany w winie Marsala węgorz, baccala (solony dorsz) i seppioline nere (mała mątwa gotowana w inkauście własnym), ale najbardziej typową potrawą jest risotto z uprawianego w dolinie Padu ryżu.
Wenecja znana jest także z ciastek i cukierków. Warto spróbować cienkich, owalnych herbatników baicoli, przyprawianych cynamonem krążków bussolai (specjalność Burano) i robionego z migdałów skrzyżowania nugatu i toffee, mandolato. Pozostałością okupacji austriackiej są nadziewane kremem lub marmoladą krapfen (pączki) oraz wszędobylski strudel.
Restauracje i pizzerie
Prawie każda restauracja w Wenecji reklamuje Menu turistico o stałej cenie, które jest być może tanim sposobem degustacji specjalności weneckich, ale jakością, a przede wszystkim ilością, odbiega od zamawianych z karty pojedynczych potraw. Generalnie, im dalej od San Marco, tym jakość restauracji wzrasta, a ceny maleją. Duża liczba restauracji w pobliżu San Marco oferuje posiłki, które nie wydają się drogie, ale często jedzenie jest tam niezbyt dobre, porcje małe, a obsługa nieuprzejma.
(Poniższe adresy podane są wraz z nazwą dzielnicy, w której leży dana ulica lub plac. Ceny obejmują pełny posiłek i ćwierć litra wina).
Poniżej 20 000 L
Ai Canottieri, Ponte Tre Archi; Cannaregio. Primo ok. 5000L, secondo 9000L. Czasem występują tu zespoły muzyczne, ale wtedy ceny w barze są wyższe. Bar i restauracja 19.00-24.00.Zamkn. nd.
All Anfora, Lista Vecchia dei Bari; San Polo. Prosta, lokalna restauracja. Otwarta od wczesnego rana, kiedy serwuje poranną kawę, do późnego wieczora. Samotna kobieta jest tu witana mile i nie traktowana z góry. Polecamy risotto z owocami morza i spaghetti dei doge. Zamkn. pt.
AUe Ocbe, Calle del Tintor (na pd. od Campo S. Giacomo dell Orio); San Polo. Ok. 50 rodzajów pizzy. Zamkn. pn.
Alle Zattere, Campo Sant Agnese; Dorsoduro. Polecamy primaverę z jarzynami.
Antico Capon, Campo San Margherita; Dorsoduro. Szeroki wybór pizzy, w tym nie znane szerzej pizze z serem gorgonzola i orzechami włoskimi. Z przystawek dobre prosciutto (szynka). Zamkn. śr.
Dalia Cea, Calle del Fumo (przecznica Fondamente Nuove); Cannaregio. Prosta trattoria. Klientelę tworzą lokalni pracownicy. W lecie kilka stolików na zewnątrz pod kratką zadaszenia. Dobre seppie alia griglia. Menu turistico 12 OOOL.
Donna Onesta, Calle della Madonna (koło I Frari); San Polo. Popularna i bardzo mila. Najlepiej poprosić o danie dnia. Za znacznie mniej niż 20 OOOL można zjeść solidny obiad i wypić sporo wina. 12.00-15.30 i 18.00-23.00. Zamkn. nd.
Frigittoria da Bruno, Calle Lunga San Barnaba; Dorsoduro. Podobna do Donna Onesta, ale nieco tańsza, mniej elegancka i bardziej skromna. Najlepiej wybierać dania z karty. 13.00-14.30 i 18.15-22.30; zamkn. czw. w porze obiadu i całą nd.
Isola Misteriosa, Rio Terra Scozzera (przecznica Campo S. Margherita, tuż obok placu); Dorsoduro. Jedzenie dobre (także jarskie), ale porcja małe, a ceny trochę zbyt wysokie. 11.00-15.00 i 18.00-23.30.
Paradiso Perduto, Fondamenta della Misericordia; Cannaregio. Otwarta od południa do północy (lub dłużej, jeśli są goście). Od frontu mieści się popularny bar. Atmosfera ożywiona i luźna. Przychodzą tu studenci architektury, artyści-pozerzy i trochę homoseksualistów. Ceny w barze są wyższe, gdy gra zespół (zwykle nd.). Obiady 15 0OOL-3O OOOL. Zamkn. śr.
Rosticceria San Bartolomeo, Calle della Bissa; San Marco. Na dole rodzaj większego snack-baru. Obiady już od 10 OOOL. Najpierw trzeba zająć miejsce przy jednym z długich stołów pod oknami, a potem złożyć zamówienie przy ladzie. Dobra na szybki, tani i nie będący pizzą posiłek. 12.00-14.30 i 16.30-21.00. Zamkn. pn.
San Toma, Campo San Toma; San Polo. Stoliki na placu i pod pergolą na tyłach. Pizze spore, ale posiłek wychodzi drogo z powodu coperto (opłata za nakrycie) w wysokości 2000L oraz 12% dodatku za obsługę. Doskonały domowy makaron i pierożki. Zamkn. pn.
Toscana, Via Garibaldi (przy końcu ulicy); Arsenale. Restauracja prosta, wybór niewielki, ale wszystkie dania są dobre i tanie. 12.00-14.00 i 18.00-20.00; zamkn. śr.
20 000-30 OOOL
Al Masceron, Calle Lunga Santa Maria Formosa; Castello. Atmosfera pseudoartystyczna. Dobre dania barowe. Warto tu przyjść, jeśli rozumiesz dobrze po włosku i gdy akurat nie jest tu zbyt tłoczno. Primo 4000-6000L, secondo 8000-12 OOOL. 11.00-15.00 i 18.00-23.00. Zamkn. nd.
Al Milion, Corte del Milion (na tyłach San Giovanni Crisostomo); Castello. Trattoria z barem przekąskowym. Szeroki wybór win z Wenecji Euganejskiej. 10.30-14.30 i 17.30-22.30. Zamkn. śr.
Antico Molo, Fondamenta degli Ormesini (w pobliżu getta); Cannaregio. Dawniej lokalna rodzinna restauracja, z każdym rokiem bardziej popularna. Dobre, niedrogie jedzenie. Zamkn. śr.
Ponad 30 OOOL
Altanella, Calle delfErbe; Giudecca. Polecamy, jeśli ktoś chce prawdziwie ucztować. Znakomite dania rybne. Taras z widokiem na kanał Giudecca. Najlepiej zarezerwować stolik (• 5227780). Zamkn. pn., wt. i przez całą zimę.
Locanda Montin, Fondamenta di Borgo; Dorsoduro. Ma opinię bardzo dobrą, ale jakość nie jest cechą stalą, jak można by się spodziewać po cenach. Posiłek, za który płaci się tu ok. 30 OOOL, gdzie indziej kosztowałby z pewnością mniej. Restauracja literacko-artystyczna: bywali tu m.in. Pound, Hemingway, Peggy Guggenheim i Visconti. Działa tu też komercyjna galeria sztuki. Rezerwacja często konieczna (•5227151). Zamkn. wt., śr. i po dwa tygodnie w I i VIII.
BARY NOCNE
W Wenecji nie ma zbyt wielu miejsc, do których późno w nocy można wstąpić na drinka. Spośród lokali wymienionych pod hastami „Restauracje i pizzerie” oraz „Bary” do późna otwarte są:
Ai Canottieri, AWAnfora, Al Masceron, Al Milion, Corner Pub, Da Codroma, Harrys Bar, Isola Misteriosa, Paradiso Perduto i Vino Vino.
Bary
Do weneckiego baru najczęściej przychodzi się na orzeźwiający łyk wina, które wypija się jednym haustem z maleńkiej szklaneczki (tzw. ombra). Entuzjaści wina powinni spróbować kilku rodzajów ombre w barze enoteca (np. Al Volto), gdzie pierwszeństwo daje się właśnie jakości i wyborowi wina. W większości barów można także coś zjeść, od tramezzini do przekąsek bardziej egzotycznych, zwanych cicheti.
Al Volto, Calle Cavalli (koło Campo S. Luca); San Marco. 1300 rodzajów win z Włoch i innych krajów. Tylko niektóre są tanie. Dobre przekąski. 9.00-13.00 i 16.30-21.00. Zamkn. nd.
Cantina del Vino gia Schiari, Fondamenta Maravegie (naprzeciw S. Trovaso); Dorsoduro. Znakomity sklep z winami i bar. Zanim kupisz, lepiej spróbuj. 9.00-13.30 i 15.15-20.30.
Corner Pub, Calle della Chiesa; Dorsoduro. Przypomina nieco angielski pub. Podobnie jak w Vino Vino, można tu spotkać kilku entuzjastycznych studentów historii sztuki z Anglii, ale z charakteru bar jest typowo wenecki. 7.00-15.00 i 18.00-2.00; zamkn. wt.
Da Codroma, Fondamenta Briati; Dorsoduro. Można tu siedzieć przez kilka godzin przy piwie i książce, i czuć się bardzo na miejscu. Wystawiane są tu prace miejscowych artystów, odbywają się wieczory poezji i koncerty zespołów muzycznych.
Do Mori, Calle Do Mori (zaraz za rogiem Ruga Vecchia S. Giovanni); San Polo. Wąski bar bez stolików. Głównie dla handlarzy i tragarzy Rialto, dlatego zamkn. w południe (wszyscy oni idą wtedy do domów). Doskonałe przekąski. Wspaniała atmosfera —jeden z najbardziej autentycznych barów targowych. 9.00-13.00 i 17.00-20.00. Zamkn. śr. po południu i nd.
Do Spade, Sottoportego delle Do Spade; San Polo. Nie do znalezienia nawet z mapą. Należy minąć Do Mori i iść tak prosto, jak tylko się da. Podobny do Do Mori, tylko większy. 9.00-13.00 i 17.00-20.00. Zamkn. nd.
Harrys Bar, Calle Vallaresso; San Marco. Od niepamiętnych czasów najmodniejszy bar w mieście. Znany ze swoich koktajli, kanapek i niezwykle wysokich cen. 15.00-1.00. Zamkn. pn.
Osteria alla Ghiacciaia, Fondamenta di Cannaregio; Cannaregio. Mały lokalny bar ze wspaniałą kuchnią. Serwuje się jedno główne danie (codziennie inne). Spory posiłek dla dwóch osób razem z winem nie powinien przekroczyć 15 OOOL. Często zamykany wcześnie. Zamkn. nd.
Vino Vino, Ponte delle Veste (koło La Fenice); San Marco. Bar winny podobny do Da Codroma, ale bardziej oficjalny i nieco pozerski. Atmosfera poprawia się jednak tym bardziej, im robi się później. Wybór ponad 100 gatunków win. 10.00-14.00 i 17.00-1.00. Zamkn. wt.
Kawiarnie, pasticcerie i lodziarnie
Tak jak w każdym innym włoskim mieście, kawiarnie stanowią tu centrum życia towarzyskiego i dlatego wszędzie jest ich pełno. Pasticcerie często mają wspaniałe miejscowe łakocie, a także kawę, ale poza kilkoma stołkami barowymi nie ma w nich zwykle na czym usiąść. W weneckich gelateriach (lodziarniach) można stracić masę pieniędzy, gdyż lody sprzedaje się tu w rzadko spotykanych gdzie indziej formach.
Dobre kawiarnie i pasticcerie można znaleźć w okolicach Campo Santa Margherita, Crosera San Pantalon (biegnie na pd. od San Rocco) oraz Campiello Meloni (między S. Polo a S. Aponal; są tam dwie, otwarte w nd., znakomite pasticcerie).
Florian, Piazza San Marco. Otwarta w roku 1720 przez Floriana Francesconi. Obecnie ozdobiona freskami i lustrami na wzór kawiarni z tego czasu. Od dawna jest to miejsce, gdzie wypada się pokazywać, dlatego zwykła kawa kosztuje tu 10 OOOL, a jeśli gra zespół muzyczny, może nie wystarczyć i dwa razy tyle.
II Golosone, Salizzada San Lio; Castello. Pasticceria i bar ze wspaniałym wyborem ciastek. Doskonałe jest jabłkowe spremute. Zamkn. pn.
Marchini, Ponte San Maurizio; San Marco. Najwspanialsza, ale i najdroższa z weneckich pasticcerie. W nd. rano przychodzi tu dużo ludzi kupić słodycze na deser dla rodziny.
Nico, Zattere ai Gesuati; Dorsoduro. Istotny punkt wędrówki po tej dzielnicy. Znana z zapychającego specjału, zwanego gianduiotto (zalane bitą śmietaną lody pralinkowe w papierowym kubku). Zamkn. czw.
Paolin, Campo Morosini; San Marco. Lokal powszechnie uważany za najlepszą lodziarnię w Wenecji. Znakomite zwłaszcza lody pistacjowe. Stoliki ustawione są w jednym z piękniejszych miejsc w mieście. Zamkn. pt.
Dania na wynos, targi i sklepy
Ponieważ w Wenecji jest szczególnie dużo placów, parków, a zwłaszcza nadwodnych schodów, jedzenie własnych zapasów na powietrzu należy tu do przyjemności, a jeśli ktoś wybiera się na jedną z dalszych wysp, zabranie prowiantu jest często jedynym sposobem zaopatrzenia się na drogę. Jedzenie własnych kanapek zabronione jest jedynie na samym Piazza, a przepis ten jest ściśle przestrzegany.
Pizza na wynos jest dostępna wszędzie, ale jej jakość pozostawia wiele do życzenia. Najlepszą pizzę i ciasta w najszerszym wyborze sprzedaje Cip Ciap na Calle Mondo Nuovo (w pobliżu S. Maria Formosa; Castello; zamkn. czw.).
Uliczne targi warzywne i owocowe odbywają się codz. z wyjątkiem nd. na różnych placach miasta, np. na Santa Maria Formosa, Santa Margherita, Campiello dell Anconetta, Rio Tera San Leonardo oraz na przycumowanej przy Campo San Barbara barce. Najlepszy z targów to jednak Rialto, gdzie można kupić wszystko co trzeba na zimny lub ciepły posiłek (pn.-sb. 8.00-13.00, niektóre stragany także późnym popołudniem).
W każdej parafii weneckiej znajduje się przynajmniej jeden alimentari (sklep spożywczy) i większość z nich jest dobra. Wyróżnić można jeden z nich, Aliani Gastronomia (Ruga Vecchia S. Giovanni; San Polo): jest tu takie bogactwo serów, mięs i sałatek, że jedynym problemem jest wybór.